نکات و ویژگی هایی که باید درباره 5G بدانید

بعد از چند سال اشتیاق و صبر، کم‌کم به زمان انتشار 5G به صورت فراگیر نزدیک شده‌ایم و تحقیقات روی آن تا حدود زیادی از مرحله آزمایشی، به مرحله بهره‌برداری رسیده است و دستگاه های هوشمند به مرور در حال سازگار شدن با آن هستند. کماکان این فناوری در حال پایه‌سازی و فراهم کردن بستر مناسب برای انتشار همگانی است، به همین دلیل هنوز هم شاهد سازگاری تمامی دستگاه تلفن همراه با آن نیستم و فقط تعداد محدودی از موبایل‌ها از نسل پنجم این فناوری پیشتیبانی می‌کنند که تهیه آن ها هزینه کمی هم در پی ندارد.

5G چیست؟

به صورت ساده و خلاصه اگر بگوییم، ۵جی یا 5G نسل پنجم فناوری دسترسی به اینترنت از طریق شبکه سلولی یا Cellular است که با هدف افزایش سرعت، محدوده پوششی و پاسخگویی شبکه های بی‌سیم، برنامه‌ریزی و در حال پیاده‌سازی است. 

سرعت اینترنت 5G چقدر است؟

شرکت ورایزون (Verizon) از توسعه دهندگان آمریکایی است که در صنعت شبکه ارتباطات از راه دور و سرویس های بی‌سیم (Wireless) فعال می‌کند. ورایزون با استفاده از تجهیزات و دستگاه های رادیویی خود حداقل به سرعت یک گیگابیت بر ثانیه (1 GigaBit) و بیشتر از آن نیز دست پیدا کرد. لازم به ذکر است شبکه 5G می‌تواند سرعتی حدود حدود ۲ گیگابیت تا ۱۰۰ گیگابیت را پشتیبانی کند (گیگابیت را با گیگابایت اشتباه نگیرید). این رقم بین ۱۰ تا ۱۰۰  برابر از سرعت اینترنت اپراتور هایی که سرویس ۴جی ارائه می‌دهند  بیشتر است، شما با این سرعت می‌توانید یک فصل کامل سریال مورد علاقه خود را در کسری از ثانیه دانلود کنید، تقریبا بدون هیچ معطلی‌ای امکان دانلود فایل های حجیم را خواهید داشت.

۵جی فقط مربوط به سرعت هست؟

خیر! سرعت فقط یکی از نقاط قوت نسل پنجم شبکه های وایرلس است؛ یکی دیگر از مزایای 5G قابلیت تاخیر کم یا Low Latency است؛ به عنوان مثال وقتی که شما در آپارت ویدویی را جستجو می‌کنید در حال فرستادن یک درخواست (Request) به سرور آپارت هستید و مدتی زمانی طول می‌کشد که سرور به درخواست شما پاسخ بدهد، به این حد فاصل درخواست تا پاسخ سرور، Latency یا میزان تاخیر می‌گویند. این نرخ تاخیر در حال حاضر به صورت میانگین حدود ۲۰ میلی‌ثانیه است و با فناوری 5G به رقمی نزدیک ۱ میلی‌ثانیه خواهد رسید، یعنی چیزی کمتر از یک هزارم ثانیه.

کاهش نرخ تاخیر نتایج بسیار راضی کننده‌ای در پی دارد؛ برای مثال در بازی هایی که فناوری واقعیت مجازی (Virtual Reality) استفاده می‌کنند، نیاز به حداقل نرخ تاخیر یک امر مهم است. از مزایای دیگر آن در حوزه پزشکی می‌باشد و یک پزشک که در تهران سکونت دارد با استفاده از بازوهای رباتیک می‌تواند فردی را که در سیستان و بلوچستان هست را جراحی کند و همه این دستاورد ها بخاطر قابلیت عاری از لگ بودن یا به اصطلاح Lag-Free بودن نسل پنجم سرویس های بی‌سیم است.

شبکه 5G چگونه کار می کند؟

فناوری 5G از طیف فرکانسی بسیار سریع که بُرد کم ولی ظرفیت بسیار بالایی دارد استفاده می‌کند تا داده های اینترنتی را به مقصد مورد نظر برساند؛ برای درک بهتر ۵جی، آن را یک شبکه عظیم هات‌اسپات (Hot Spot) در نظر بگیرید. با توجه به دامنه (بُرد) و مشکلات تداخل موج ها با موانع موجود، از طیف پایین فرکانس (طیف پایین موج فرکانس را با سرعت اشتباه نگیرید) استفاده شده تا سیگنال‌ها از دیوار و سایر سد های سرِراه عبور کنند. شاید در ابتدا شرکت و اپراتور های اینترنتی به دلیل پیچیدگی و نوپا بودن 5G نتوانند سرعت را گارانتی کنند اما بدون شک سرعت آن از نسل چهارم یا همان 4G بسیار سریع‌تر خواهد بود.

مزایای دیگر 5G

شبکه 5G برای اتصال تعداد بیشتری از دستگاه هایی که توانایی برقراری ارتباط با اینترنت را دارند، طراحی شده است. با روی کار آمدن IoT یا همان اینترنت اشیاء، نیاز به وصل شدن انبوهی از دستگاه های هوشمند به صورت هم‌زمان بیشتر از بیش احساس می‌شود. به مرور تمامی وسایل اطراف با شکلی مخصوص هوشمند خواهند شد، دستگاه هایی که حتی فکرش را هم نمی‌کنید، مانند: یخچال، جارو برقی، تخت خواب و غیره.

شاید بپرسید هوشمند شدن یک یخچال چه کاربردی دارد؟ فرض کنید اگر یخچال شما هوشمند باشد، می‌تواند به صورت خودکار مواد غذایی موجود در خود را اسکن کند و دستورات و طرز تهیه غذاهایی که با مواد فعلی امکان درست کردن آن وجود دارد را از اینترنت گرفته و به شما پیشنهاد بدهد. فوق‌العاده نیست؟ با فرض آنکه ۶ میلیارد نفر به اینترنت دسترسی داشته باشند، اگر قرار باشد هر شخصی فقط ۲۰ وسیله شخصی خود را به اینترنت وصل کند، چیزی حدود ۱۲۰ میلیارد وسیله باید به صورت هم‌زمان و با سرعت کافی به شبکه جهانی متصل شوند، اینجاست که 5G به دلیل پهنای باند زیاد خود به کمک ما می‌آيد.

آيا گوشی من 5G پشتیبانی می‌کند؟

فعلا فقط تعداد محدودی از گوشی ها از شبکه نسل پنجم پشتیبانی می‌کنند؛ برای مثال سامسونگ گلکسی ۱۰ در دو مدل 4G و 5G راهی بازار شده است و نسخه ۵جی آن به مراتب قیمت بالاتری دارد، حتی هیچکدام از آيفون ها نیز از نسل جدید اینترنت فعلا شبکه بی‌سیم نمی‌کنند. در زمان نگارش این مطلب فقط مودم های X50 اسنپ‌دراگون، ۵جی ساپورت می‌کند که تنهای رو دستگاه های بالا رده استفاده می‌شود و به چشم می‌خورد.

نکته: موبایل یا تبلتی که با برچسب 4G راهی بازار شده است نمی‌تواند از شبکه 5G استفاده کند.

آيا گوشی ۵جی ارزش خرید دارد؟

اکنون اواخر سال ۱۳۹۸ شمسی است و جواب من نه است! به چند دلیل فعلا پیشنهاد نمی‌کنم که گوشی ۵جی بخرید:

قیمت

تعداد موبایل یا تبلت هایی که از 5G پشتیبانی می‌کنند در حال حاضر بسیار محدود و کم است و این موضوع در کنار پیچیدگی پیاده‌سازی، باعث افزایش هزینه نیز می‌شود.

زیرساخت

فرض را بر آن می‌گذاریم که قیمت گوشی های 5G معقول و مناسب باشد اما زمانی که چه در ایران و چه در کشور های دیگر زیرساخت و بستر مناسب وجود نداشته باشد، خرید یک گوشی ۵جی، هیچ دردی را دوا نمی‌کند. فراگیر شدن شبکه نسل پنجم مدتی طول خواهد کشید زیرا هزینه و پیاده سازی آن سنگین و پیچیده است، حتی کشور انگلستان برای راه‌اندازی زیرساخت های 5G از شرکت هوآوی کمک گرفته است.

آیا 5G سلامتی را به خطر می اندازد؟

نگرانی های زیاد و طولانی مدتی درباره سرطان‌زا بدون شبکه های وایرلس از گذشته تا الان وجود داشته و مخصوصا با معرفی 5G قوت گرفته است. متاسفانه تحقیقات خیلی گسترده و انحصاری در این زمینه نشده تا مضر بودن یا نبودن این فناوری را روی سلامت انسان اندازه بگیرد. شبکه ۵جی روی موج فرکانسی بسیار سریع کار می‌کند و همین نگرانی ها را تا حدودی افزایش داده است اما به هر حال باید امیدوار باشیم که شرکت های سازنده و پیشرو در این زمینه به موقع مشکلات احتمالی آن را برطرف کنند.

پیشنهاد مطالعه: برنامه های کاربردی آيپد

نکته: تمامی نکاتی که در قسمت های بالا ذکر شد به علت پیشرفت روز افزون و پیچیدگی ها موجود ۵جی، ممکن است کم‌تر یا بیشتر از رقم های ذکر شده باشد.